Melodie

De melodie is misschien wel de belangrijkste en meest herkenbare bouwsteen van muziek. Het is de horizontale opeenvolging van verschillende tonen (hoogtes) in combinatie met ritmes die samen een herkenbaar muzikaal idee of thema vormen.

Je zou de melodie kunnen zien als de stem of het verhaal van de muziek; het is het herkenbaar deel dat je na het luisteren vaak meezingt of fluit.

Kenmerken van een Melodie

Een effectieve en boeiende melodie combineert:

Toonhoogte (Pitch): De tonen zijn ofwel hoog of laag. De melodie beweegt zich door deze toonhoogtes heen.

Ritme: De tonen hebben verschillende duur (lang of kort) en creëren een ritmisch patroon dat de melodie voortstuwt

De Toonladder

De tonen waaruit een melodie is opgebouwd, zijn meestal afkomstig uit een toonladder.

• Toonladder: Een geordende reeks van tonen (meestal acht) binnen een octaaf.

• Tonaliteit: De melodie heeft een 'thuis'-toon, de grondtoon. De verschillende tonen die binnen deze toonladder op elkaar volgen, bepalen de tonaliteit. Hieronder vind je de twee belangrijkste soorten toonladders. 

  • Majeur: Klinkt meestal vrolijk en open. Deze toonladder wordt vaak gebruikt voor kinderliedjes.

  • Mineur: Klinkt vaak droevig of mysterieus. Deze toonladder wordt zeer vaak gebruikt in de hedendaagse pop of elektronische muziek.

Deze tonen worden steeds genoteerd op een balk die bestaat uit vijf lijnen. Deze 5 lijnen wordt een notenbalk genoemd. De verschillende muzieknoten worden ofwel op de lijntjes ofwel tussen de lijntjes genoteerd. Zoveel te hoger deze muzieknoot genoteerd staat, zoveel te hoger deze ook klinkt.

Vooraan deze notenbalk staat telkens een sleutel. Deze sleutel geeft aan hoe we deze muzieknoten moeten lezen. De sol-sleutel bijvoorbeeld bepaalt dat de sol genoteerd staat op het tweede lijntje (We tellen telkens van onder naar boven). Hieronder zie je een voorbeeld van de verschillende muzieknoten getekend op een notenbalk.